0G Labs, yapay zekâ ve Web3 ekosisteminde önemli bir adım atarak ERC-7857 isimli yeni bir NFT standardını tanıttı. Bu standart, özellikle yapay zekâ ajanları için geliştirildi ve Intelligent NFT’ler (iNFTs) kavramını hayata geçirdi.
iNFT Nedir?
iNFT’ler, yapay zekâ ajanlarını NFT olarak temsil eden bir yapıdır. Bu sistem sayesinde:
-
Yapay zekâ ajanları alınıp satılabilir veya başka sahiplerine devredilebilir.
-
Tamamen merkeziyetsiz bir yapıya kavuşur.
-
Sahipler, ajanların ürettiği tüm varlıklar ve kazançlar üzerinde kontrol sahibi olur.
-
Ajanı üretenler, yeniden satışlardan telif geliri elde edebilir.
Bu özellikler, klasik NFT standartlarının ötesine geçerek yapay zekâ tabanlı varlıkların Web3 ekosisteminde güvenle yönetilmesini sağlar.
Mevcut NFT Standartlarının Sorunları
Bugüne kadar en çok kullanılan NFT standartları ERC-721 ve ERC-1155 olmuştur. Ancak bu standartların yapay zekâ ajanları için bazı önemli eksikleri bulunmaktadır:
-
Statik ve herkese açık metadata: ERC-721, sabit URI üzerinden çalışan ve herkese açık metadata sunar. Oysa yapay zekâ ajanlarının bilgileri sürekli güncellenir ve gizli kalması gerekir.
-
Güvenli metadata transferi yok: ERC-721’de token transferi sırasında yalnızca sahiplik değişir, fakat yapay zekâ ajanının asıl zekâsını temsil eden metadata güvenli şekilde devredilmez.
-
Şifreleme desteği yok: Mevcut standartlarda özel veya hassas verilerin şifrelenmesi için yerleşik bir sistem bulunmaz.
Bu eksikler, yapay zekâ ajanlarının tam anlamıyla NFT’ler üzerinden yönetilmesini engelliyordu.
ERC-7857’nin Çözümleri
ERC-7857, yukarıda belirtilen sorunları çözmek için özel olarak tasarlandı. Standart şu avantajları sunuyor:
-
Gizlilik odaklı metadata: Metadata şifrelenerek güvenli şekilde saklanır ve transfer edilir.
-
Tam ajan devri: Sahiplik ile birlikte yapay zekâ ajanının tüm özellikleri ve yetenekleri de yeni sahibine geçer.
-
Dinamik metadata yönetimi: Yapay zekâ ajanlarının sürekli gelişen ve güncellenen bilgileri güvenli biçimde saklanır.
-
Doğrulanabilirlik: Kriptografik kanıtlar ile metadata transferinin geçerliliği doğrulanır.
-
AI’ye özel kullanım alanları: Ajan yaşam döngüsü yönetimi, hizmet olarak yapay zekâ (AIaaS) ve telif hakları gibi senaryoları destekler.
ERC-7857 Nasıl Çalışıyor?
Standart, güvenli metadata transferi için şu adımları izler:
-
Metadata şifreleme: Ajanın tüm zekâsı (örneğin sinir ağı modeli, hafızası) şifrelenerek saklanır.
-
Ajan transferi: NFT satıldığında metadata da güvenli şekilde yeni sahibine aktarılır.
-
Alıcıya özel anahtar: Yeni sahibin genel anahtarı ile metadata şifrelenir, böylece yalnızca yeni sahip erişebilir.
-
Doğrulama: Oracle ve kriptografik kanıtlar ile transferin güvenliği doğrulanır.
Bu süreç sonunda yeni sahip, ajanı tam kapasitesiyle kullanabilir.
ERC-7857’nin Uygulama Alanları
ERC-7857’nin sunduğu yenilikler, Web3 ve yapay zekâ ekosisteminde birçok kullanım alanı yaratıyor:
-
Ajan pazar yerleri: Eğitilmiş yapay zekâ ajanları NFT olarak satılabilir.
-
Kişisel otomasyon ajanları: Bireyler, zincir üzerindeki görevlerini yerine getiren özelleştirilmiş ajanlara sahip olabilir.
-
Kurumsal çözümler: Şirketler, kendi ihtiyaçlarına göre geliştirdikleri yapay zekâ ajanlarını güvenli biçimde transfer edebilir.
-
AIaaS (Hizmet olarak yapay zekâ): Ajanlar abonelik modeliyle kiralanabilir.
-
Fikri mülkiyetin tokenleştirilmesi: Yapay zekâ modelleri NFT olarak temsil edilip geliştiricilere gelir kazandırabilir.
Web3 ve Yapay Zekâ İçin Önemi
ERC-7857, yapay zekâ ve blockchain teknolojilerinin birleşiminde kritik bir adım olarak öne çıkıyor. Bu standart sayesinde geliştiriciler, güvenli ve merkeziyetsiz bir şekilde yapay zekâ ajanlarını tokenleştirebilir, satabilir ve yönetebilir.
0G Labs, bu standardı kendi ekosistemiyle (0G Storage, 0G Data Availability ve 0G Services Marketplace) entegre ederek daha güçlü bir yapay zekâ altyapısı sunuyor
